BROKOLİ

BROKOLİ>

BROKOLİ

Bazı kaynaklarda, "Sebzeler arasında bir mucize" diye tanımlanan ama ne yazık ki Türkiye'de çok az tüketilen Brokoli, Turpgiller'dendir. Anayurdu bilinmeyen biryıllık otsu bitki brokolinin tarımı, Avrupa'nın güneyinde ve ABD'de yaygın biçimde yapılmaktadır. Ülkemizde brokoli üreticiliği şimdilik çok azdır. Karnabahara benzetilen bitkiye bazı yerlerde İtalyan karnabaharı ya da karnabahar azmanı adları da verilir.

30-50 cm. kadar boylanabilen brokolinin 5-10 cm. kalınlığındaki gövdesi etlidir. Gövdeye uzun birer sapla bağlanan oval biçimli, yeşil ya da gri tonlardaki yapraklarının üzeri mumla kaplıdır. Brokolinin başının (kellesinin) çapı 5-25 cm., ağırlığı 100-400 gr. kadardır. Bu baş kesilirse, yaprak koltuklarından sürgünler hızla gelişir, üzerinde çiçek tomurcukları bulunan etli sürgünler ortaya çıkar. İşte brokoli, bu çiçek taslakları ve çiçek sapları yenilen bir sebzedir.

Brokolinin iki ayrı formu vardır. Biri beyaz karnabahara benzer; baş brokoli ya da karnabahar brokolisi diye adlandırılır. Diğeri, yeşil çiçekli salkımları, Brüksel lahanası gibi gövdede yaprak koltuğundan çıkar. Bu forma da sürgün brokoli denir.

Brokolinin çeşitleri, taşıdığı renklere göre de, beyaz başlı, mor başlı ve yeşil başlı çeşit olarak üçe ayrılır. Çiğ ya da pişirilerek tüketilen brokoli, haşlandığında içerdiği vitaminlerin çoğu kaynayan suya geçeceğinden bu su dökülmeyip değerlendirilmelidir. Kalorisi düşük bir sebze olduğundan diyetlerde yer alan brokoli, dondurularak saklanmaya ve sonradan tüketilmeye çok uygundur.

BESİN DEĞERLERİ

100 gr. çiğ (pişirilmemiş) brokolinin içerdiği besin değerleri şöyle sıralanır: 34 kalori; 2,5 gr. protein; 2,9 gr. karbonhidrat; 0,2 gr. yağ; 0 kolesterol; yüksek oranlarda lif; 76 mgr. fosfor; 100 mgr. kalsiyum; 0,8 mgr. demir; 10 mgr. sodyum; 336 mgr. potasyum; 24 mgr. magnezyum; 0,6 mgr. çinko; 0.10 mgr. B1 vitamini; 0.20 mgr. B2 vitamini; 87 mgr. C vitamini; 1.3 mgr. E vitamini ve küçümsenemeyecek oranda A vitamini kaynağı betakaroten...

SAĞLIĞIMIZA YARARLARI

Yukarıdaki değerlerden görüleceği gibi brokoli, besin olarak en yararlı sebzelerden biridir. Bunun yanı sıra;

o Brokoli bedeni kanser tehlikesine karşı korur: Yapılan son bilimsel araştırmalar, Turpgiller familyasındaki sebzelerin kansere karşı bedeni koruduğu; özellikle brokolinin yenilmesinin, akciğer, kolon (kalınbağırsak) ve prostat kanserlerine yakalanma rizikosunu iyice azalttığını ortaya koymuştur.

o Brokoli, yüksek oranlarda A vitamini kaynağı betakaroten ile C ve E vitaminleri içerir: Kalp hastalıklarına yakalanma, kalp krizi geçirme ve katarakt illetine tutulma gibi rizikoları da en aza indirger.

o Yüksek oranlarda demir ile folik asit içeren brokoli kansızlığı önler. Ayrıca doğum yapacak kadınların, spina bifida (yani omurganın bir yanının açık olması) hastalığına yakalanmış çocuk doğurması rizikosunu en aza indirir.

Bütün bu önemli tıbbi etkilerinden yararlanılmak üzere, brokolinin diyetimize konularak öncelikle yenilmesi öğütlenmektedir.

Dikkat: Brokoli bedenin iyot emilimini azaltır. Haftada 2-3 kezden fazla brokoli yiyen kişiler, iyotlu besinler ya da iyotlu tuzu almayı ihmal etmemelidir. Özellikle içme suyunun az iyot içerdiği yörelerde, bu önemlidir.
Hızlı İletişim
code